کسب و کارهای مختلف از زمان قبل تا الان برای محاسبات مالی خود از ابزارهای متنوعی استفاده میکردند. تصویب قوانین مالی و مالیاتی مختلف در کنار گسترده شدن سطح عملیات مشاغل؛ باعث شد تا آنها از ابزارهای با دقت بالا از جمله انواع نرم‌افزارهای حسابداری استفاده کنند.
نرم‌افزار حسابداری یا مالی یک راهکار سیستمی است که براساس مفاهیم مختلف حسابداری طراحی شده و به عنوان یک دستیار مالی در اختیار حسابداران و مدیران مالی قرار می‌گیرد. یک نرم‌افزار حسابداری از یک طرف داده‌های خام اطلاعاتی را دریافت می‌کند تا روی آنها پردازش‌های مورد نیاز را انجام دهد و از طرف دیگر خروجی‌های مورد نیاز سازمان و مدیران را در قالب گزارش‌های مالی مختلف ارائه می‌‌دهد.
یک نرم‌افزار مالی بر حسب مفاهیم مختلف حسابداری به ماژول‌های مختلفی از جمله حقوق و دستمزد، حساب‌های دریافتنی، حساب‌های پرداختی و سایر ماژول‌های دیگر تقسیم‌بندی می‌شود که هر کدام وظیفه‌ی خود را انجام می‌دهند. با استفاده از این ابزارها دیگر نیازی به ثبت حساب‌ها به روش سنتی و دستی نیست که همین مسئله یکی از اصلی‌ترین کاربردهای نرم‌افزار حسابداری است.
نرم‌افزارهای حسابداری انواع مختلفی دارند که بر حسب ساختار و ویژگی‌های کسب‌وکارهای مختلف و نیازهای آنها طراحی شده‌اند. اما ثبت و بایگانی اطلاعات، پردازش داده‌ها، گزارش‌گیری و سیستماتیک کردن فرایندهای مالی از کارکردهای اصلی انواع نرم‌افزارهای حسابداری است.
کاربرد و مزایای نرم افزارهای حسابداری و مالی چیست؟
امروزه استفاده از راهکارهای نرم‌افزاری مالی فقط یک انتخاب نیست. بلکه استفاده از آن یک ضرورت است. این الزام هم از جانب سازمان‌های نظارتی و هم به دلیل نیازهای جدیدی است که واحدهای مالی سازمان‌ها با آنها روبه‌رو می‌شوند. با این حال، مهم‌ترین کاربرد و مزایای نرم‌افزار حسابداری برای یک سازمان را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
الزاامات سازمان‌های نظارتی
یکی از اصلی‌ترین دلایل استفاده از نرم‌افزارهای مالی الزامات سازمان‌های نظارتی مختلف از جمله سازمان امور مالیاتی، وزارت اقتصاد و بیمه است که معمولا هر چند وقت یکبار نرم‌افزارهای مورد تایید خود را اعلام می‌کنند.
از طرفی، روند رو به رشد تکنولوژی باعث شده تا دیگر روش‌های سنتی و دستی مورد قبول این سازمان‌ها نباشد و ثبت گزارش‌ها به شکل الکترونیک جای روندهای دستی گذشته را بگیرد. نرم‌افزارهای حسابداری به این روند کمک می‌کنند.
حذف خطاهای انسانی
یکی دیگر از مهم‌ترین مزایای نرم‌افزار حسابداری؛ کاهش خطاهای کاربر در ثبت و ضبط گزارش‌های مالی است. از آنجا که حتی جابجایی اعداد و ارقام نیز می‌تواند برای یک سازمان گران تمام شود؛ از این رو استفاده از انواع نرم‌افزارهای مالی بهترین جایگزین برای محاسبات پراشتباه دستی است.
افزایش سرعت روند انجام کارها
راهکارهای نرم‌افزاری نقش زیادی در سرعت بخشیدن به انجام کارها و حذف زمان‌های تلف شده دارند که نرم‌افزارهای حسابداری نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
با این کار دیگر نیازی به صرف ساعت‌ها وقت برای ثبت و ضبط گزارش‌های مالی نیست و محاسبات به شکل سیستمی و خودکار توسط نرم‌افزار انجام می‌شود. بنابراین می‌توان زمان اضافه را صرف انجام امور مهم‌تری کرد.
تسهیل نظارت و کنترل داخلی
در گذشته که اطلاعات به شکل دستی و کاغذی ثبت می‌شد، معمولا حجم بالایی از اسناد کاغذی وجود داشت که یافتن اسناد مورد نیاز از بین آنها کار زمان بری بود. ضمن آنکه در برخی اوقات شناسایی داده‌های مهم در لابه‌لای پوشه‌های مختلف ممکن نبود.
اما یکی از مهم‌ترین مزایای نرم‌افزار حسابداری طبقه‌بندی اطلاعات و دسترسی سیستماتیک به آن در هر لحظه است. این قابلیت امکان نظارت و پایش عملکرد مالی را توسط مدیران مالی فراهم کرده است.
ارتقاء امنیت داده‌ها
ثبت سنتی اسناد با ریسک بالایی دارد. چون هر آن این امکان وجود دارد که یک حادثه طبیعی نظیر آتش‌سوزی یا یک سهل‌انگاری کوچک موجب از بین رفتن اسناد باارزش شود.
اما نرم‌افزار مالی تا حد بسیاری زیادی این ریسک‌ها را برطرف کرده است. چرا که داده‌ها به شکل سیستمی و به شیوه‌ی صحیحی ثبت می‌شوند. ضمن آنکه با استفاده از نرم‌افزارهای ابری می‌توان در چند سرور مختلف نسخه‌های پشتیبان از داده‌ها را دراختیار داشت.
گزارش‌های دقیق و در لحظه
یکی از وظایف اصلی حسابداری تهیه صورت‌های مالی و ارائه گزارش‌های مختلف از وضعیت مالی شرکت برای مدیران بالادستی یا سازمان‌های بیرونی است. در گذشته انجام این کار بسیار وقت‌گیر و البته همراه با خطا بود. نرم‌افزار حسابداری کمک می‌کند تا در اسرع وقت بتوان انواع گزارش‌های مالی و مدیریتی مورد نیاز را دریافت کرد.
